A─Ъ─▒rl─▒q h╔Ўr hans─▒ bir t╔Ўk╔Ўrin ╔Ўn vacib parametrl╔Ўrind╔Ўn biridir. T╔Ўk╔Ўrin n╔Ў q╔Ўd╔Ўr a─Ъ─▒r olmas─▒ dizaynerl╔Ўrin se├Дimi v╔Ў t╔Ўtbiq olunan daxili qurulu┼Ъ h╔Ўll╔Ўrinin n╔Ўtic╔Ўsidir. B├╝t├╝n fabrikl╔Ўr ├Хnc╔Ўd╔Ўn q╔Ўbul edilmi┼Ъ ├Д╔Ўkiy╔Ў uy─Ъunla┼Ъma─Ъa m╔Ўcburdular. M├╝╔Ўyy╔Ўn bir ├Хl├Д├╝ m├╝xt╔Ўlif fabrikl╔Ўrd╔Ў istehsal edildikd╔Ў bu x├╝susil╔Ў vacibdir.
Y├╝ng├╝l t╔Ўk╔Ўrl╔Ўr daha yax┼Ъ─▒d─▒, yoxsa ╔Ўksin╔Ў?
Y├╝ng├╝l t╔Ўk╔Ўr ├Д╔Ўkisi ├Дox sayda m├╝sb╔Ўt faktoru t╔Ўmin edir. Bunlardan ╔Ўn ╔Ўh╔Ўmiyy╔Ўtlisi, n╔Ўqliyyat vasit╔Ўsinin ├Хz├╝ ├╝├Д├╝n a┼Ъa─Ъ─▒ yanacaq s╔Ўrfiyat─▒ d╔Ўr╔Ўc╔Ўsini t╔Ўmin ed╔Ўn yayma m├╝qavim╔Ўtinin azalmas─▒d─▒r.┬аBu, h╔Ўmd╔Ў avtomobilin ├╝mumi ├Д╔Ўkisin╔Ў t╔Ўsir edir. Bununla ╔Ўyl╔Ўc, s├╝r╔Ўtl╔Ўnm╔Ў v╔Ў ya d╔Ўqiq idar╔Ўetm╔Ў manevrl╔Ўri h╔Ўyata ke├Дir╔Ўrk╔Ўn n╔Ўqliyyat vasit╔Ўl╔Ўrinin daha yax┼Ъ─▒ i┼Ъl╔Ўm╔Ўsin╔Ў s╔Ўb╔Ўb olur. Bel╔Ў olan halda daha yax┼Ъ─▒ s├╝r├╝c├╝l├╝k rahatl─▒─Ъ─▒ v╔Ў avtomobilin asma elementl╔Ўrinin daha az a┼Ъ─▒nmas─▒n─▒ t╔Ўmin edilir.┬а
Bu ├╝st├╝nl├╝kl╔Ўr╔Ў g├Хr╔Ў istehsal├Д─▒lar─▒n ╔Ўks╔Ўriyy╔Ўti t╔Ўk╔Ўrl╔Ўrinin a─Ъ─▒rl─▒─Ъ─▒n─▒ h╔Ўr ard─▒c─▒l n╔Ўsil il╔Ў azaltma─Ъ─▒ h╔Ўd╔Ўfl╔Ўyirl╔Ўr. Bu, m╔Ўhsul ├╝├Д├╝n daha yax┼Ъ─▒ performans parametrl╔Ўrin╔Ў, istehsal├Д─▒ ├╝├Д├╝n istehsal v╔Ў materiallar─▒n maya d╔Ўy╔Ўrinin azalmas─▒na s╔Ўb╔Ўb olur. Bununla yana┼Ъ─▒, y├╝ks╔Ўk performansl─▒ t╔Ўk╔Ўrl╔Ўr istehsal ed╔Ўrk╔Ўn bu v╔Ўziyy╔Ўt tam f╔Ўrqli ola bil╔Ўr, ├Д├╝nki performans t╔Ўk╔Ўrl╔Ўrind╔Ў ├Д╔Ўki x├╝susi rol oynay─▒r. Performans t╔Ўk╔Ўrl╔Ўri istehsal├Д─▒lar─▒ tez-tez t╔Ўk╔Ўrl╔Ўrin daha bahal─▒ olmas─▒na s╔Ўb╔Ўb ola bil╔Ўc╔Ўk qabaqc─▒l texnologiyalar v╔Ў materiallardan istifad╔Ў edirl╔Ўr.
T╔Ўk╔Ўr ├Д╔Ўkisini azaltmaq ├╝├Д├╝n istifad╔Ў olunan metodlar
T╔Ўk╔Ўr d├╝nyas─▒n─▒n inki┼Ъaf─▒ m╔Ўhsullar─▒n ├╝mumi ├Д╔Ўkisinin t╔Ўdric╔Ўn azald─▒lmas─▒ istiqam╔Ўtind╔Ў a├Д─▒q ┼Ъ╔Ўkild╔Ў gedir. Niy╔Ў bu ba┼Ъ verir v╔Ў s├╝r├╝c├╝l╔Ўr bundan n╔Ў ╔Ўld╔Ў edirl╔Ўr?├Є╔Ўki eyni zamanda yayma m├╝qavim╔Ўtini azald─▒r, orta yanacaq s╔Ўrfiyat─▒n─▒ v╔Ў ╔Ўtraf m├╝hit╔Ў t╔Ўsirini azald─▒r.
┬а├юmumi ├Д╔Ўkisinin a┼Ъa─Ъ─▒ sal─▒nmas─▒ a┼Ъa─Ъ─▒dak─▒ diapazonlarda avtomobilin yax┼Ъ─▒ i┼Ъl╔Ўm╔Ўsini t╔Ўmin edir:
- ╔Ўyl╔Ўcl╔Ўnm╔Ў
- s├╝r╔Ўtl╔Ўnm╔Ў
- s├╝kan d╔Ўqiqliyi
- s├╝r├╝c├╝l├╝k rahatl─▒─Ъ─▒
- asq─▒ sisteminin ├Хmr├╝
T╔Ўk╔Ўrl╔Ўrin ├Д╔Ўkisini azaltmaq ├╝├Д├╝n istifad╔Ў olunan ├╝sullar
- t╔Ўk╔Ўrl╔Ўrin inc╔Ўl╔Ў┼Ъdirilm╔Ўsi, y╔Ўni f╔Ўrdi komponentl╔Ўrin ├Д╔Ўkisini azaltmas─▒ (bantlama, protektor v╔Ў s.).┬а
- texnoloji inki┼Ъafa uy─Ъun g├Хr├╝l╔Ўn y├╝ng├╝l qurulu┼Ъ anlay─▒┼Ъlar─▒n─▒n istifad╔Ўsi.┬а
- daha y├╝ng├╝l ├Д╔Ўki materiallar─▒n─▒n istifad╔Ўsi (m╔Ўs╔Ўl╔Ўn, y├╝ng├╝l lifl╔Ўrd╔Ўn haz─▒rlanm─▒┼Ъ polad v╔Ў ya toxuma kordlar─▒).┬а
Qeyri-tolerant t╔Ўk╔Ўrl╔Ўr standartlara uy─Ъun olmur v╔Ў m├╝┼Ъt╔Ўril╔Ўr╔Ў ├Дatm─▒r. Qeyd olunan, normal t╔Ўk╔Ўrl╔Ў m├╝qayis╔Ўd╔Ў ├Дox az v╔Ў ya ├Дox ├Д╔Ўki, m├╝╔Ўyy╔Ўn t╔Ўk╔Ўr komponentl╔Ўrinin olmamas─▒, yanl─▒┼Ъ birl╔Ў┼Ъm╔Ўl╔Ўrin istifad╔Ўsi, xarici bir cismin olmas─▒ v╔Ў ya istehsal prosesinin sabit olmamas─▒ ola bil╔Ўr.
N├╝mun╔Ўvi t╔Ўk╔Ўrl╔Ўrin ├Д╔Ўkisi n╔Ў q╔Ўd╔Ўr olmal─▒d─▒r?
Minik avtomobili t╔Ўk╔Ўrl╔Ўri ├╝├Д├╝n bazar m├╝xt╔Ўlifdir v╔Ў m├Хvcud ├Хl├Д├╝l╔Ўrin say─▒ ├Дoxdur. Ki├Дik ┼Ъ╔Ўh╔Ўr avtomobill╔Ўri ├╝├Д├╝n 13 d├╝yml├╝k t╔Ўk╔Ўrl╔Ўrd╔Ўn SUV v╔Ў idman avtomobill╔Ўri ├╝├Д├╝n 20 d├╝ymd╔Ўn ├Дox modell╔Ўr╔Ў q╔Ўd╔Ўr. T╔Ўk╔Ўrl╔Ўr d╔Ў ├Д╔Ўki d╔Ўr╔Ўc╔Ўsind╔Ў d╔Ўyi┼Ъir. B╔Ўzi n├╝mun╔Ўl╔Ўr:- 155/70 R13, t╔Ўxmin╔Ўn 6.5 kq a─Ъ─▒rl─▒─Ъ─▒nda.
- 185/70 R13, 7.0 il╔Ў 7.2 kq aras─▒nda.
- 175/65 R14. 6,5 il╔Ў 7,2 kq aras─▒nda
- 195/65 R15 8.2 il╔Ў 9 kq aras─▒nda.
Y├╝k avtomobili t╔Ўk╔Ўrinin ├Д╔Ўkisi┬а
Y├╝k avtomobili t╔Ўk╔Ўrl╔Ўri minik avtomobili t╔Ўk╔Ўrl╔Ўrind╔Ўn daha a─Ъ─▒rd─▒r. Y├╝k avtomobili t╔Ўk╔Ўrinin ├Д╔Ўkisi 30 kq-dan 80 kq-a q╔Ўd╔Ўr d╔Ўyi┼Ъ╔Ў bil╔Ўr. Ham─▒s─▒ diametrd╔Ўn as─▒l─▒d─▒r, 24 d├╝yml├╝k t╔Ўk╔Ўrl╔Ўr ├╝mumiyy╔Ўtl╔Ў ╔Ўn a─Ъ─▒rd─▒r.┬а
17 d├╝yml├╝k bir t╔Ўk╔Ўrin ├Д╔Ўkisi n╔Ў q╔Ўd╔Ўr olur? T╔Ўxmin╔Ўn 35 kq. Dig╔Ўr populyar bir ├Хl├Д├╝ (22,5 d├╝ym) 60 kq
T╔Ўk╔Ўrl╔Ўrd╔Ўki f╔Ўrql╔Ўr┬а
F╔Ўrdi ├Хl├Д├╝l╔Ўrin k├╝tl╔Ўsind╔Ўki ciddi f╔Ўrql╔Ўr vahid bir model daxilind╔Ў m├╝xt╔Ўlif h╔Ўll╔Ўrin t╔Ўtbiqi n╔Ўtic╔Ўsind╔Ў yaran─▒r. Ax─▒, b╔Ўzi t╔Ўk╔Ўrl╔Ўr bir ne├Д╔Ў n├Хv avtomobil ├╝├Д├╝n f╔Ўrqli performans t╔Ўklif etm╔Ўli, eyni zamanda f╔Ўrqli s├╝r╔Ўt v╔Ў y├╝k aral─▒─Ъ─▒na tab g╔Ўtirm╔Ўlidirl╔Ўr. B╔Ўz╔Ўn eyni model v╔Ў ├Хl├Д├╝d╔Ў t╔Ўk╔Ўrl╔Ўr daha y├╝ks╔Ўk s├╝r╔Ўt v╔Ў y├╝k reytinqin╔Ў malikdir.┬аM╔Ўs╔Ўl╔Ўn, ╔Ўlav╔Ў y├╝k t╔Ўk╔Ўrl╔Ўri (XL) standart ├Хl├Д├╝d╔Ўn daha a─Ъ─▒r olur. Bunun s╔Ўb╔Ўbi, qurulu┼Ъu g├╝cl╔Ўndir╔Ўn v╔Ў daha k├╝tl╔Ўvi bir struktur t╔Ўmin ed╔Ўn ╔Ўlav╔Ў komponentl╔Ўrl╔Ў t╔Ўchiz olunmas─▒d─▒r.
T╔Ўk╔Ўr k├╝tl╔Ўsind╔Ў t╔Ўk╔Ўr komponentl╔Ўrinin pay─▒┬а
H╔Ўr ├Хl├Д├╝d╔Ў olan t╔Ўk╔Ўrl╔Ўrin ├╝mumi ├Д╔Ўkisinin ne├Д╔Ў kiloqrama ├Дata bil╔Ўc╔Ўyini art─▒q ├Хyr╔Ўndik. H╔Ўr bir komponentin n╔Ў q╔Ўd╔Ўr a─Ъ─▒r oldu─Ъunu g├Хr╔Ўk. Hal-haz─▒rda minik avtomobill╔Ўri ├╝├Д├╝n istehsal olunan h╔Ўr radial t╔Ўk╔Ўr a┼Ъa─Ъ─▒dak─▒ elementl╔Ўrd╔Ўn ibar╔Ўt olmal─▒d─▒r: doldurucu tell╔Ўr, butil qapaq, toxuma ┼Ъnuru qat (├Дubuq), y├╝ng├╝l lehimli k╔Ўm╔Ўrl╔Ўr, protektorlar, ba┼Ъl─▒q bandlar─▒ (polad lentl╔Ўr v╔Ў ├Дox vaxt s─▒f─▒r d╔Ўr╔Ўc╔Ўsi olan bir k╔Ўm╔Ўr).┬аF╔Ўrqli elementl╔Ўr ├Д╔Ўkiy╔Ў n╔Ў q╔Ўd╔Ўr t╔Ўsir edirl╔Ўr┬а
T╔Ўk╔Ўrl╔Ўrin m╔Ўqs╔Ўdli istifad╔Ўsin╔Ў, s├╝r╔Ўt v╔Ў y├╝k indeksl╔Ўrin╔Ў, istehsal├Д─▒n─▒n qurulu┼Ъ konsepsiyas─▒na v╔Ў istehsal prosesin╔Ў m├╝xt╔Ўlif elementl╔Ўr ╔Ўlav╔Ў edil╔Ў bil╔Ўr. Ancaq yadda saxlamal─▒y─▒q ki, ├╝mumi ├Д╔Ўkid╔Ў onlar─▒n pay─▒ ├╝mumilikd╔Ў ╔Ўsas komponentl╔Ўrd╔Ўn daha a┼Ъa─Ъ─▒ olur v╔Ў ├╝mumi ├Д╔Ўkinin bir ne├Д╔Ў faizini ke├Дmir.┬акЈsas elementl╔Ўr hal─▒nda, ╔Ўn b├Хy├╝k pay k├╝tl╔Ўsi t╔Ўk╔Ўrin ├╝mumi ├Д╔Ўkisinin t╔Ўqrib╔Ўn 35% -ni t╔Ў┼Ъkil ed╔Ўn protektor il╔Ў t╔Ўmsil olunur. M╔Ўs╔Ўl╔Ўn, 205/55 R16 t╔Ўk╔Ўr 2.8-3.2 kq a─Ъ─▒rl─▒─Ъ─▒nda protektora malikdir. 13 d├╝yml├╝k t╔Ўk╔Ўrl╔Ўrin ╔Ўyilm╔Ў a─Ъ─▒rl─▒─Ъ─▒ 2 kq civar─▒ndad─▒r. A┼Ъa─Ъ─▒ yan divarlar─▒ olan, lakin ╔Ўh╔Ўmiyy╔Ўtli bir dair╔Ў v╔Ў geni┼Ъ aln─▒ olan a┼Ъa─Ъ─▒ profilli modell╔Ўr ├╝├Д├╝n, ╔Ўyilmi┼Ъ ├Д╔Ўkinin nisb╔Ўti daha b├Хy├╝kd├╝r v╔Ў t╔Ўk╔Ўrin ├Д╔Ўkisinin 40% -d╔Ўn ├Дox ola bil╔Ўr. Protektor t╔Ўk╔Ўrl╔Ўrd╔Ўn istifad╔Ў zaman─▒ ├Д╔Ўkid╔Ў d╔Ўyi┼Ъ╔Ўn yegan╔Ў komponentdir. T╔Ўbii olaraq k├Хhn╔Ўlir v╔Ў ├╝st t╔Ўb╔Ўq╔Ўnin t╔Ўdric╔Ўn a┼Ъ─▒nmas─▒ ilkin ├Д╔Ўkisin╔Ў nisb╔Ўt╔Ўn ├Д╔Ўkisi azal─▒r.